Ruiny Zamku w Chudowie
Spis treści
Ruiny tego renesansowego zamku z pierwszej połowy XVI wieku znajdują się we wsi Chudów w powiecie gliwickim na Śląsku. Zamek został zbudowany przez szlachcica Jana Saszowskiego z Gierałtowic,herbu Saszor. Wcześniej w tym miejscu znajdowała się drewniana siedziba rycerskiego rodu Chudowskich.
Niedaleko zamku znajduje się XVIII-wieczny spichlerz. Zamek wraz ze spichlerzem i 7 hektarowym parkiem został wpisany do rejestru zabytków. Jest to pozostałość po dawnych dobrach rycerskich Chudów-Paniówki.
Właścicieli zamku było bardzo wielu ,między innymi rodzina Skallów, baron Jerzy Bernard von Welczek (nie wiadomo w jakich okolicznościach został właścicielem zamku).
Baron ten w towarzystwie hrabiego Oppersdorfa i jego ojca w sierpniu 1683 roku witał króla Jana III Sobieskiego wraz z całą świtą w Targowicach (Tarnowskie Góry) podczas przemarszu Sobieskiego z wojskiem na odsiecz Wiednia.
Jak już wspominałam zamek wielokrotnie zmieniał właściciela : należał również do rodziny Foglarów ( publikacje na temat tej rodziny opowiada o klątwie na nich ciążącej,gdyż po zachorowaniu w krótkim czasie po kolei umierali).
Wewnątrz znajduje sie dziedziniec z krużgankami i studnią.
W XIX wieku zamek był przebudowywany przez ówczesnego właściciela zamku – Aleksandra von Bally. Wprowadził on wiele zmian na zamku oraz w okolicznym rolnictwie z wielkim powodzeniem oddawał się uprawom i hodowli.Utracił on jednak swoje dobra w wyniku złych inwestycji,usilnie poszukiwał węgla co doprowadziło go do ruiny.
W 1875 roku zamek spłonął .Właścicielem był wtedy hrabia Hans Ulryk von Schaffgotsch potomek piastowskiej księżniczki Barbary Agnieszki.Ożenił się z Joanną Gryzik ( dziedziczką fortuny Karola Goduli).Znana jako śląski Kopciuszek.
Czy słyszeliście historię śląskiego Kopciuszka ? (Na samym dole wpisu historia o Kopciuszku)
Pod koniec lat 90 XX wieku została powołana Fundacja”Zamek Chudów” która zajęła się pracami wykopaliskowymi i rekonstrukcyjnymi .Odbudowano zniszczoną wieżę w 2004 roku, gdzie powstało małe muzeum.
Na dziedzińcu znajduje się ekspozycja reliktów murów i filarów odkrytych podczas wykopalisk oraz zabytkową studnię.
Muzeum na zamku
Znajdują się tu zbiory z odkryć archeologicznych przeprowadzonych na terenie zamku. Znajdują się tu fragmenty średniowiecznej studni, naczynia ceramiczne czy rekonstrukcja pomieszczenia mieszkalnego oraz wystawa kafli piecowych z zamku.
Imprezy na zamku
Na terenie zamku organizowane są plenerowe imprezy ,miedzy innymi turnieje i walki rycerskie oraz jarmark oraz koncerty i wiele innych imprez.Jedną z najważniejszych jest Jarmark Średniowieczny ( 15-16 sierpnia).
Odbywa się tu wtedy w ciągu dwóch dni wiele atrakcji i pokazów takich jak:inscenizacja bitwy na podzamczu,turniej łuczniczy,turniej rycerski oraz zapasy rycerskie ,pokaz tańców i bieg dam ,walki drużyn rycerskich czy strzelanie artyleryjskie oraz turniej rzutu włócznią i kolczugą.
W trakcie naszego pobytu przy zamku postawiono Zamek labirynt dla dzieci.
Inne atrakcje to smok przed zamkiem , nie wiem czy jest tam zawsze . Był akurat w okresie naszego letniego pobytu na zamku.Dzieci mogą również skorzystać z jazdy na kucyku ( sezon letni).
Adres:
Chudów ul. Podzamcze 6
Cennik:
bilet normalny -7 zł
bilet ulgowy-5 zł (uczniowie i studenci, seniorzy 65+)
Otwarte:
od środy do piątku – w godzinach od 11-16
w soboty, niedziele i święta – w godzinach od 10-18.
Historia śląskiego Kopciuszka
Joanna Gryzik wyszła za mąż w wieku 16 lat za 27-letniego hrabiego Hansa Ulryka Schaffgotscha. Ich małżeństwo zapoczątkowało górnośląską linię rodu Schaffgotschów. Była córką służącej ,po śmierci ojca komornika przeszkadzała matce w planach ponownego zamążpójścia ,dlatego matka pozbyła się córki oddając ją na służbę do Karola Goduli .
Godula był górnośląskim przedsiębiorcą ,który zapisał cały majątek swojej wychowance Joannie Gryzik. Ponoć był on samotnikiem o bardzo ponurym charakterze co odpychało innych ludzi od niego. Mówiono nawet ,że paktuje z diabłem .W każdym razie zaopiekował się Joanną ,która się w ogóle nie bała . Odziedziczyła jego fortunę w wieku 6 lat .Jedna z największych fortun w dziejach Górnego Śląska.Godula swoim krewnym zapisał tylko jakieś środki pieniężne . Jako ,że była jeszcze dzieckiem ,musiała mieć opiekunów których sam w testamencie wskazał Godula . Po jego śmierci została wywieziona do klasztoru urszulanek we Wrocławiu ,gdzie dalej się uczyła .Krewni Goduli oczywiście za wszelką cenę dążyli do obalenia testamentu, co im się nie udało.
W 1858 roku Fryderyk Wilhelm IV Pruski nadał jej szlachectwo i zmienił nazwisko na Gryzik von Schomberg-Godula oraz herb (barwy Górnego Śląska – błękit i złoto oraz Kupla -dwa skrzyżowane narzędzia górnicze Pyrlik i żelazko ).
W posagu Joanna wniosła trzynaście kopalni oraz dobra ziemskie : Bobrek, Brzegów, Bajaków, Chudów, Paniówki, Szombierki. Zamieszkali w Kopicach koło Grodkowa.Tam też zmarła i została pochowana wraz z mężem w Mauzoleum w Kopicach .
Zajmowali się pracą na rzecz górnictwa oraz działalnością charytatywną. Wybudowali wiele kapliczek, kościołów, szpitali i klasztorów.Mieli czworo dzieci.
Ciekawostki:
- w łacińskiej księdze z 1295 roku miejscowość zapisano jako Cudów
- śląski Kopciuszek-historia Joanny Gryzik
jeśli chcesz dowiedzieć się więcej ,to zapraszam do bardzo interesującego artykułu :
O losach właścicieli tej renesansowej budowli.
Powstała wspaniała książka o tej historii autorki Gabrieli Anny Kańtor- “Śląski Kopciuszek”
Poniżej link do strony autorki wspaniałych książek:
Może Ci się spodobać
Mała Wenecja-czyli Chioggia w jeden dzień
Imperia – miasto żeglarzy
