Symbolika drzwi i okien

Facebook Tweet Pin

Nasze zainteresowania symbolicznym znaczeniem przedmiotów, kolorów czy ukrytych, duchowych treści zawartych w dziełach sztuki i malarstwie wzrasta coraz bardziej. Odnajdujemy symboliczne znaczenie przedmiotów w utworach literackich, teatrze czy kinie.

Symbolika okna

Symbolika okna posiada wiele znaczeń. Dla wielu okno to po prostu zwykły otwór w ścianie który oświetla nam pomieszczenie, okno przez które możemy wyjrzeć. Podobno pierwszymi którzy zaczęli stosować okna byli Rzymianie. Pierwsze okna odkryto podczas prac archeologicznych w rzymskich miastach Pompeje i Herkulanum nad Zatoką Neapolitańską. Odkryto tam w gruzach szklane płytki, zawiasy i gwoździe z I wieku naszej ery. W tradycji ludowej Słowian okno jest symbolem przejścia do drzgiego świata, jest łącznikiem pomiędzy światami żywych i umarłych. Gdy ktoś umiera często otwieramy okno, aby dusza mogła spokojnie odejść. Okno często jest wykorzystwane w sztuce czy filmie: gdy ktoś woła przez okno, zakrada się pod nie, podgląda przez nie lub ucieka czy wchodzi przez okno.

Okno często pojawia się w naszych snach i jest to metafora postrzegania świata, rzeczywistości oraz tego co nas otacza. Często okno odzwierciedla samopoczucie śniącego. Otwarte okno symbolizuje nam, że w niedługim czasie coś się wydarzy, coś co może odmienić nasze życie. Okno jest wskazówką, symbolizuje nam odkrywanie ludzi, piękna świata i przyjaźni. Jest dla nas znakiem, symbolem przejścia, jakiejś zmiany i nieograniczonych możliwości, rozwoju lub nowych perspektyw.

Okna dawniej nie zawsze były wykonane ze szkła. Tradycyjnie okna były otworami w ścianach lub dachach wyposażonymi w małe drzwi, zwykle drewniane, które były otwierane, aby wpuścić powietrze i światło. Często były to też bardzo małe otwory w ścianach, dopiero z biegem czasu zaczęto je powiększać. Podobnie było z drzwiami, robiono to po to aby ciepło nie uciekało z pomieszczeń, które nie były kiedyś dobrze ogrzewane.

Symbolika drzwi i bram

Drzwi są podobnie jak brama symbolem przejścia między dwoma światami: między światłem a ciemnością, życiem a śmiercią, światem ziemskim a światem sakralnym, biedą i bogactwem, wyobrażają początek i koniec. Drzwi oznaczają też wyjście na świat i narodziny. W chrześcijaństwie symbolizują duszę ludzką i zbawienie. W Starym Testamencie symbol bramy zamkniętej jest symbolem wygnania z raju. Brama jest symbolem poznawania, odkrywania. Co znajdziemy za zamkniętymi drzwiami? Zamknięte drzwi oznaczają tajemnicę, zakaz a nawet niegościnność. Zamknięte drzwi lub brama to również utrata czegoś, natomiast otwarta jest symbolem posiadania, gościnności i otwarcia.

Drzwi i brama są symbolem przejścia między dwoma światami: między światłem a ciemnością

“Zbliżyła się do ogromnej bramy, spojrzała do góry. Była przepięknie zdobiona wieloma strzelistymi wieżyczkami zakończonych iglicami. Same iglice były dodatkowo ozdobione ornamentami kwiatowymi i zdobieniami wykonanymi w najdrobniejszych szczegółach. Między innymi wieloma zwiniętymi listkami odchylającymi się na zewnątrz oraz wielu gałązek zakończonych pączkami kwiatowymi.”

Zamknięte drzwi lub brama to również utrata czegoś

“Drzwi bramy były lekko uchylone, tak jakby ktoś zapomniał lub nieuważnie ich nie zamknął. Pomyślała, że zajrzy tylko na chwilkę, może to jednak faktycznie jest jakiś park lub ogród miejski.”

Ludowe wierzenia

W tradycjach ludowych krążyło wiele wierzeń i zabobonów, niektóre z nich dotrwały do czasów współczesnych. Nadal wiele z wierzeń jest w naszym życiu i są one dla nas tak oczywiste, że często nie zdajemy sobie sprawy, że są to stare ludowe zwyczaje. Przykładowo czemu nie powinniśmy się witać ani żegnać przez próg domu ? Drzwi miały nas chronić przed złymi mocami, a próg oddziela nas od świata zewnętrznego. Jest granicą która nas chroni przed złem z zewnątrz. W Now Rok przez próg powinien przejść mężczyzna, powinien być on pierwszym gościem tym samym przynosząc szczęście do domu. Złą wróżbą jest gdy pierwsza będzie to kobieta. Dlatego jeśli nie spodziewamy się gości w Nowy Rok warto aby pan domu sam wszedł do swojego domu jako pierwszy.

Dlaczego sypiemy sól pod wycieraczką naszego domu ? To kolejny stary zwyczaj który odpędza złe moce. Jeśli czujemy, że ktoś źle życzy nam, naszemu domostwu wystarczy wysypać trochę soli pod wycieraczkę. Ochroni nas to przed złą energią czy zawiścią obcych. Osoba źle nam życząca nie przekroczy progu naszego domu. Tak samo rozsypywano odrobinę soli w pomieszczeniu we wszystkich kątach, aby wypędzić złe duchy z domu. Sól pochłania złą, negatywną energię. O tym napiszę jednak w kolejnym poście.

Drzwi to bardzo ważny element w naszych domach. Mają chronić nas i naszych bliskich oraz nasz dobytek przed nieproszonymi i niechcianymi gośćmi. Możemy spotkać się z bardzo dużymi i małymi drzwiami, drewnianymi lub metalowymi , drzwi zwykłe, proste lub bardzo bogato zdobione. Wierzono,że żelazo odstrasza złe moce. Na Podlasiu przybijano do drzwi kowalskie gwoździe często w kształcie krzyża co miało chronić domowników. Dlatego umieszczona podkowa nad drzwiami również przynosi szczęście.

Kolejny zwyczaj z dawnych orzędów to przenoszenie panny młodej przez próg. Ma to przynieść szczęćście gdyż istnieje przesąd, że pod progiem czają się duchy. Dlatego pan młody chroni swoją ukochaną przed tymi złymi duchami. Rodzice również żegnali pannę młodą i błogosławili na progu domu. Witano parę młodą chlebem i solą w progu co jest symbolem płodności.

Próg służył często do podrzucania przedmiotów, aby rzucić zły urok i chorobę a nawet śmierć na gospodarza domu lub nawet wszystkich domowników. Dlatego wierzono, że podrzucone przedmioty pod próg jak włosy (kołtuny), kości czy nawet deski z trumny lub ziemię z grobu to bardzo zły znak dla domowników. Nie powinniśmy ustawiać łóżka w stronę głównych drzwi. Takie ułożenie łóżka nie jest dobre, w wierzeniach w ten sposób przyspieszano konającemu szybsze odejście, aby się nie męczył. Wtedy ustawiano łóżko w stronę progu. Po jego odejściu przenosząc trumnę przez próg uderzano nią trzykrotnie w próg domu aby dusza jego zaznała spokoju i niepotrzebnie nie nękała domowników.

Ciekawostką jest również sprawa ukłonu na powitanie który jest dla nas teraz tak oczywisty. Jest to związane z wielkością drzwi jakie były dawniej w domach. Byly one dawniej niewielkie i miały tylko 150 cm wysokości, było to celowe zamierzenie aby przez te małe drzwi uciekało mniej ciepła. Chodziło o utrzymanie ciepła w domu. Każdy kto wchodził do domu przy takich niskich drzwiach musiał się skłonić witając się z domownikami. Tak powstał zwyczaj powitania gospodarzy zaraz po przekroczeniu progu.

Kolorystyka drzwi również ma na nas ogromny wpływ. Drzwi wydobywają charakter naszego domu oraz mieszkańców zapraszając gości swoim wyglądem do wnętrza. Kolory sprawiające, że dom staje się przytulny to biel, brązy i jasne szarości. Brązowe drzwi wnoszą do domu poczucie stabilizacji i harmonii.

Czerwone drzwi to bardzo odważny kolor. Kojarzy się zarówno pozytywnie (z miłością i radością), jak i negatywnie (z niebezpieczeństwem i krwią). Czerwień jest żywa i energetyczna, ale jest również kolorem ostrzegawczym. Czerwone drzwi mają oznaczać bezpieczeństwo domu. W feng shui pozytywna energia koloru czerwonego jest przyciągana do drzwi wejściowych, które są uważane za usta domu. Większość luterańskich kościołów malowały drzwi kościoła na czerwono, aby zidentyfikować je jako część reformacji.

Zielone drzwi symbolizują świeżość, radość i dobry nastrój. Żółty to dynamiczny i radosny kolor. Żółte drzwi to również kolor słońca i kojarzy nam się z dobrą energią i apetytem na życie. Natomiast niebieskie drzwi wzbudzają zaufanie i kojarzą się z harmonią i wiernością.