Francisco Goya i makabryczna historia
Spis treści
Kościół Matki Boskiej w BORDEAUX
Krążąc uliczkami trafiliśmy na mały plac Place de Chapelet gdzie znajduje się barokowy Kościół z XVII wieku ukryty miedzy budynkami.Jest zabytkiem od 1908 roku.Nie kościół będzie tutaj głównym bohaterem a Francisco Goya – hiszpański malarz, grafik i rysownik okresu romantyzmu. Jako że jego historia jest bardzo ciekawa i nie chodzi tu tylko o jego życie i twórczość, ale też o pewną makabryczną historie ,która miała miejsce później.
Francisco Goya
Właśnie na Place de Chapelet -Église Notre-Dame w Bordeaux ,gdzie znajduje się kościół odnajdziemy pomnik Francisco Goya.
Francisco de Goya jeden z najwybitniejszych i chyba najbardziej oryginalnych artystów przełomu XVIII i XIX wieku. Spod jego ręki wyszło około 700 prac , rysunków ponad 1000 do tego jeszcze dodajmy około 300 grafik ,to spory dorobek w przeciągu pół wieku twórczości.(1)
W Bordeaux zamieszkał ze swoją kochanką Leokadią Weiss i jej córką Rosario.Twierdzono nawet i podejrzewano ,że była to córka samego Goi ,który z niewiadomego powodu nie przyznawał się do tego.Rosario nosiła nazwisko matki ,która była rozwódką.Rosario uczyła się u Pierre’a Lacoura, dyrektora Szkoły Rysunku i Malarstwa w Bordeaux.
Mleczarka z Bordeaux
Obraz powstał ponoć u schyłku życia Goi ,bo rok przed śmiercią w 1827 roku w trakcie pobytu na emigracji w Bordeaux .Miał już wtedy 81 lat i był bardzo schorowany do tego niedowidział i niemal kompletnie ogłuchł.Obraz znajduje się w jednym z największych muzeów na świecie Muzeum Prado w Madrycie.
W trakcie swojego pobytu w Bordeaux stworzył również grafiki przedstawiające sceny z walk byków Byki z Bordeaux ( wykonane litografią ,była to nowa technika graficzna ,którą to Goya opanował w wieku 79 lat ).
Przyjaźń z księżną Alba
Goya był przyjacielem księżnej Alby ,hiszpańskiej arystokratki .Była ona muzą i patronką Goi.Była ona bardzo inteligentną kobietą jak na owe czasy.Wielu twierdzi ,że mieli romans gdyż spędzali ze sobą wiele czasu.Księżna zmarła niespodziewanie w wieku 40 lat co bardzo odbiło się na twórczości Goi.Wielu twierdzo ,że została otruta.Powstał ciekawy film historyczny Volavérunt z 1999 roku.Gra w nim jedną z głównych ról Penélope Cruz.
Testament Goi
Artysta zmarł w 1828 roku w Bordeaux i został pochowany na cmentarzu kartuzów La Chartreuse w Bordeaux w rodzinnej krypcie rodziny swojego krewnego Juana Bautista Muguiro . Jednak w 1899 roku jego prochy zostały przeniesione do Madrytu i umieszczone w krypcie w kolegiacie Świętego Izydora. Po roku spoczynku w krypcie ,spoczął w panteonie wybitnych postaci .
Jego wieloletnia kochanka Leokadia Weiss opiekowała się nim do końca , mimo to nie zapisał jej nic w testamencie.Wszystko przekazał swojemu synowi.Po śmierci Goi pozwolono jej zabrać właśnie ten obraz .Być może dlatego ,że był to domniemany portret Rosario Weiss jak twierdza historycy.Leokadia znalazła się w bardzo złej sytuacji po śmierci Goi i sprzedała obraz krewnemu Goi Juanowi Bautista Muguiro .Natomiast jego potomkowie przekazali dzieło do Muzeum .W Bordeaux znajduje się również Francisco Goya College
Makabryczna historia
Goya zmarł 16 kwietnia 1828 roku i zaraz następnego dnia został pochowany na cmentarzu w Chartreuse w Bordeaux.Pochowano go obok ojca jego synowej Gumersindy Goicoechei Goya(2) ,który podobnie jak Goya musiał emigrować z Madrytu .Goye pochowano obok owego teścia ,ale bez oznaczenia trumien. Problem wynikł przy ekshumacji ciała Goi , bo nie wiedzieli kto jest kim ,a miano ciało Goya przenieść do Hiszpanii.
W 1880 roku hiszpański konsul przebywając w Bordeaux udał się na cmentarzu La Chartreuse aby odwiedzić grób swojej żony . Natrafił on na grobowiec Goi w katastrofalnym stanie .Oczywiście jak najszybciej zgłosił to władzom, że trzeba przenieść ciało wielkiego artysty.
Do tego wszystkiego jedno z ciał nie miało głowy , nie wiadomo było czy brakuje głowy Goi ,a taka krąży legenda ,że ją ponoć ścięto czy odcięto .Równie dobrze to ten drugi (Goicoechea) mógł być bez głowy.
Cytat:„Po przeprowadzeniu ekshumacji i rozpoznaniu zwłok słynnego malarza Don Francisco de Goya z zachowaniem odpowiednich formalności, zauważyliśmy, że grób był otwarty i znaleźliśmy się w obecności dwóch skrzyń, z których jedna była wyłożona cynkiem, a druga wykonana z prostego drewna bez żadnej zewnętrznej tablicy ani napisu, i oba równej długości, więc oba przystąpiły do otwierania. W tym, który był wyłożony cynkiem, znaleziono całe kości człowieka, aw drugim wszystkie kości ludzkiego ciała, z wyjątkiem całkowicie brakującej głowy.(3)
W trumnie najbliżej wejścia do grobowca znaleziono również kolorową czapkę w której Goya został podobno pochowany.Tak wywnioskowano ,że to jego ciało było bez głowy.Podejrzewano że jakiś tajemniczy lekarz frenolog chciał być może zbadać mózg wielkiego artysty . W owych czasach w XVIII i XIX wieku popularna była teoria opracowana przez austriackiego neurologa i psychologa Franz Joseph Gall. Frenolodzy zakładali, że różne talenty i zdolności u różnych ludzi rozwijają się w różny sposób i to było przedmiotem ich badań.
Powrót do Madrytu
W końcu po wielu latach formalności udało się przetransportować ciało Goi do Madrytu w 1899 roku. Tam również musiał czekać aż rok ,aby go godnie pochowano w ojczystej ziemi .Pochowano go w kolegiacie św. Izydora, później w panteonie wybitnych postaci.
W 1929 przeniesiono ponownie szczątki do Kościoła San Antonio de la Florida w Madrycie gdzie znajduje sie krypta z jego ciałem oraz ciałem jego przyjaciela i teścia syna(Martína Miguela de Goicoechea).Uczyniono to po to aby być pewnym ,że znajdują się tam szczątki Goi.Nastąpiło to 29 września 1919 roku.(4)
Kościół San Antonio de la Florida w Madrycie jest dedykowany św.Antoniemu Padewskiemu.Znajduje się na obrzeżach Madrytu .
Przeczytaj o mieście św.Antoniego
MIASTO ŚW. ANTONIEGO -BAZYLIKA ŚWIĘTEGO ANTONIEGO
Warto obejrzeć
- Godzina odważnych -Hiszpański film z 1998 roku.W trakcie wybuchu hiszpańskiej wojny domowej w 1936 roku obrazy z Madrytu maja zostać przeniesione do WENECJI.Strażnikowi z Muzeum Prado udaje się ocalić Autoportret Goi
- Volavérunt -film historyczny z 1999 roku.Księżna Alba wydaje przyjęcie z okazji otwarcia nowego pałacu.Księżna umiera nagle w tajemniczych okolicznościach.W jednej z głównych ról obsadzona została Penélope Cruz
- Goya- film biograficzny z 1999 roku.Opowiada historię Goi i jego kochanki oraz Rosario ( domniemanej córki) w czasie emigracji.
- Duchy Goi- film z 2006 roku to opowieść o rewolucji francuskiej .Jedną z głównych ról gra Natalie Portman.
Przypisy i źródło:
(1)(2) Wikipedia ,Wikiwand
(3)Historie Madrytu
(4) Kościół San Antonio de la Florida
Robert Hughes: Goya. Artysta i jego czas.
Luciano di Pietro: Geniusze Sztuki: Goya.
Kazimierz Zawanowski: Francisco Goya y Lucientes.