Fritzlar- zaraza, wojny i polowanie na czarownice

Historia miasta

Niewielkie miasteczko Fritzlar znajduje się tylko 25 km od KASSEL. Miasteczko powstało w startegicznym miejscu na pograniczu między frankońskimi i saskimi obszarami osadniczymi. Prowadziły od niego wczesnośredniowieczne drogi z różnych kierunków. Miasto było ulubioną rezydencją  królów i cesarzy niemieckich w Hesji, zwłaszcza w X/XI wieku.

Fritzlar do końca XI wieku było miejscem ważnych sejmów, zgromadzeń, synodów i wizyt cesarskich. Odbywały się tutaj sejmy cesarskie i książęce a zwłaszcza Ottonowie i Salians mieli tu cały swój dwór. To tu został koronowany król Niemiec w latach 919–936 Henryk I Ptasznik. Przydomek ten zapewnił sobie dzięki swojemu zamiłowaniu do polowań z ptakami drapieżnymi. Natomiast koronacja jego następcy Ottona I Wielkiego króla niemieckiego od 936 roku oraz cesarza rzymskiego od 962 roku odbyła się już w Akwizgranie (Aachen).

Historia miasta jest bardzo bogata i ciekawa. Odbyły się tu trzy synody w w XI /XII wieku. Miasto było cząsto miejscem konfliktów zbrojnych między Saksonią i Frankonią. Toczyły się tu wewnętrzne walki między panami duchowymi i świeckimi oraz między książętami katolickimi i protestanckimi. Fritzlar było wielokrotnie oblegane, zdobywane,plądrowane i palone ,a potem zawsze ponownie odbudowywane.

Malowniczy rynek

Znajdziemy tu bardzo dobrze zachowany średniowieczny pejzaż miejski z licznymi domami z muru pruskiego oraz w większości nietkniętę mury miejskie otaczające średniowieczną część miasta o długości 2,7 km i wysokości od 7,5 do 10 metrów z basztami w strategicznnych miejscach. Mur u podstawy ma aż trzy metry grubości. Pozostało jednak tylko dziesięć z niegdyś 23 wież obronnych między innymi: Frauenturm  ( Wieża Kobiet), Grauer Turm ( Szara Wieża), Rosenturm (Wieża Różana). 

Wiele domów szeregowych, zwłaszcza wokół rynku, pochodzi z XV i XVII wieku i zostało starannie odrestaurowanych. Znajduje się tu ogromny Dom Weselny który jest jednym z największych domów szachulcowych w Hesji. Zbudowany na piwnicy poprzedniego budynku klasztoru Haina około 1580 – 1590 z myślą o uroczystościach, takich jak śluby i chrzty. Zabytkowych budynków jest tu sporo między innymi: Rathaus, Haus Seibel, “Kaufhäuschen”.

“Haus Seibel”  jest jednym z najbardziej wzorcowych budynków słupowo-belkowych końca XV wieku. Wzniesiony około 1480 roku przez radę Iwanów i rodzinę patrycjuszy, budynek służył nie tylko do celów mieszkalnych, ale służył też jako budynek handlowy.

“Kaufhäuschen”

To jeden z najstarszych i najciekawszych późnośredniowiecznych domów szachulcowych w mieście. Jest to budynek biurowy Bractwa Michaela, wybudowany w latach 1475–1480 w którym zorganizowali się starzy kupcy Fritzlar. Był tu cech kupców i hurtowników zamiejscowych, w którym pod koniec XIII wieku zorganizowała się stara społeczność kupiecka Fritzlar. Jedno z pierwszych niemieckich stowarzyszeń handlowych.

Fontanna Rolanda na rynku

Fontanna Rolanda we Fritzlar znajduje się na miejskim rynku. Został zbudowany z czerwonego piaskowca w 1564 roku w stylu renesansowym. Roland stoi na centralnym filarze ze sztandarem.

Mur miejski

Miasto stało się pierwszą mennicą w Hesji i wyprzedziło KASSEL jako centrum handlu suknem, futrami i przyprawami. Pierwszy mur miejski wybudowano w latach 1184-1196. Od 1280 roku  powstało tzw. nowe miasto, które było otoczone własnym murem miejskim i do XVI wieku pozostawało prawnie niezależne. Zaopatrzenie miasta w wodę zabezpieczał system drewnianych rur, którymi wodę z Ederu i Mühlengraben pompowano do studni i zbiorników wodnych na rynku i placu katedralnym.

Zaraza, wojny i polowanie na czarownice

Miasteczko wydaje się bardzo spokojne i sielskie. Spacerując uliczkami staego miasta Fritzlar warto poznać jego bardzo burzliwą historię . Jak już wspomniałam miasteczko położone na skrzyżowaniu kilku ważnych szlaków handlowych i w miejscu cesarskiej rezydencji od czasów Karola Wielkiego był we wczesnym średniowieczu miejscem wizyt królewskich, zgromadzeń i synodów niemieckich książąt i przywódców kościelnych. Jednak przechodziło również przez szalejące zarazy w XV wieku gdzie z niespełna 2200 mieszkańców przeżyło tylko około 600 z nich .

Czarna Śmierć przechodziła  przez miasto kilkakrotnie, począwszy od XV wieku do XVII i jak podają źródła było to przynajmniej siedem razy, gdzie tylko w drugiej połowie XVI wieku zaraza nawiedzała miasto aż cztery razy ! (w latach 1558, 1567, 1585, 1597). Sytuacja uspokoiła się dopiero w 1740 roku  gdzie liczba mieszkańców powróciła ponownie do normy.

Ratusz we Fritzlar

Ratusz jest najstarszym udokumentowanym budynkiem biurowym w Niemczech z 1109 roku który nadal jest używany. Nad drzwiami umieszczono kamienną płaskorzeźbę patrona miasta św. Marcina z 1441 roku. Budynek służył już jako ratusz od 1274 roku. Gotycka budowla została odbudowana na romańskich pozostałościach murów po tym jak budowla spłonęła w 1423 roku.

Bonifacy, dąb Dona i założenie miasta

Kościół św. Piotra

to prawie 1000- letni kościół często nazywanay jest bazyliką lub katedrą ze względu na swoje rozmiary. Powstał na przełomie XI/XII wieku, jest teraz  połączeniem stylu romańskiego i gotyckiego. Pierwsze miejsce kultu powstało dzięki św. Bonifacemu około roku 723, wzniósł dom modlitwy pod wezwaniem św. Piotra jak głosi legenda z drewna  dębu poświęconego Donowi. Dąb ten był świętym drzewem germańskich pogan w nieokreślonym dokładnie miejscu w Hesji.

Podobno właśnie te drzewo zostało użyte do budowy kościoła w miejscu poświęconym św.Piotrowi. Święte gaje lub święte lasy były czczone w całej historii ludów germańskich

Szara Wieża

Szara wieża jest częścią fortyfikacji miejskich Fritzlar. Szara Wieża jest najwyższą strażniczą wieżą w Niemczech. Szara Wieża ma wysokość 38,5 metra o szerokości 10,5 metra.Wnętrze wieży obejmuje obecnie cztery kondygnacje. Dolne piętro w średniowieczu pełniło funkcję lochu.

Oprócz często powracającej  zarazy odbywały się tu również pod koniec XVI i na początku XVII wieku  polowania na czarownice. W Szarej Wieży znajduje się  tablica informacyjna z nazwiskami 62 znanych ofiar procesów czarownic we Fritzlar. Była to spora liczba dla społeczności liczącej wówczas mniej niż 2000 mieszkańców. Prawdopodobnie jednak ofiar było więcej. Potem w  wojnie trzydziestoletniej, zaraz po epidemii dżumy w latach 1627-1629, (siedmiu mężczyzn i 25 kobiet !) zostało spalonych jako czarownice i czarownicy. Proceder ten ustał dopiero gdy w 1656 roku rząd Moguncji zapytał, gdzie znajdują się fundusze z procesów czarownic.

Informacja turystyczna Fritzlar
Zwischen den Krämen 5
34560 Fritzlar

---

Schloss Garvensburg

Znajduje się w małym miasteczku Züschen, miejscowość jest częścią Fritzlar oddalonego o 8 km od centrum miasta. Zamek Garvensburg który jeszcze nie tak dawno był restauracją i hotelem został sprzedany rodzinie z południowej Hesji, która  korzysta z zamku prywatnie. Zamek Garvensburg został zbudowany w 1898 roku przez Schlotbarona Wilhelma Garvensa z Hanoweru. Baron wzogacił się produkując maszyny, wagi i pompy. W ostatnich latach zamek był wykorzystywany jako hotel, restauracja i miejsce konferencyjne.

---