Göttingen i Gęsiareczka -miasto braci Grimm
Spis treści
Getynga(Göttingen)
Getynga to miasto w środkowych Niemczech położone nad rzeką Leine .Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 953 roku. Cesarz Otto I przekazał wówczas wieś Gutingi klasztorowi św. Maurycego w Magdeburgu. W jej pobliżu znajdował się pałac cesarski Grona zniszczony w 1180 roku przez Henryka Lwa . W pałacu odbywały się posiedzenia parlamentu oraz spotkania cesarza i królów. Prawa miejskie Getynga uzyskała w 1210 roku a n ajwiększy rozkwit miasta przypadł na okres między XIV a XVI wiekiem. W 1737 roku Georgia Augusta zostałazałożona przez króla Wielkiej Brytanii Jerzego II (księcia -elektora Hanoweru).
Serce starego miasta
Sercem miasta jest niewielki rynek ze starym Ratuszem i pomnikiem Gęsiareczki . Znajduje się tam Stary Ratusz (Altes Rathaus). Wybudowany go pod koniec XIII wieku,kilkakrotnie przebudowywany w kolejnych stuleciach .Był siedzibą rady i administracji miasta Getynga oraz miał tu siedzibę cech kupiecki. Na parterze odbywał się handel suknem i eksportowano je do innych europejskich krajów.Dwa heraldyczne lwy na schodach pochodzą z warsztatu braci Heyd w Kassel w 1795 roku; służyły jako filar zwieńczenia Groner Tor do 1872 roku, a później stał się głównymi postaciami baśni „Smutne lwy z Getyngi”.
Jedna z najstarszych aptek w Niemczech została zamknięta w 2008 roku. Rats-Apotheke przy Weender Straße 30 została założona w 1332 roku przez księcia Otto von Braunschweig została zamknięta po 682 latach.
Gęsiareczka z Getyngi
Symbolem miasta jest niewielka fontanna z figurą Gęsiareczki (Göttinger Gänseliesel) z 1901 roku. Dziewczynka niosąca dwie gęsi w stroju ludowym stoi pod ażurowym baldachimem ze splecionych gałązek. Fontanna stoi przed budynkiem Starego Ratusza. Gęsiareczka wpisała się w tradycję studentów uniwersytetu w Getyndze. Po otrzymaniu indeksów studenci wdrapywali się na cokół, by ją ucałować. W roku 1926 zakazano tego zwyczaju.Zwyczaj ten przeszedł na świeżo upieczonych doktorów, którzy po udanej obronie pracy doktorskiej wręczają figurce bukiet kwiatów.
Za ratuszem zajmuje gotycki kościół św. Jana (Johannis-kirche)z XIV wieku. Na miejscu kościoła stała niegdyś romańska bazylika, której fundamenty częściowo odsłonięto w 1927 roku. Pierwsza wzmianka o nim pojawiła się w dokumencie z 1272 roku. Od 1791 kościół został gruntownie przebudowany.
Historycznie przez miasto
Weender Straße to główna ulica handlowa w centrum Getyngi. Jest to najstarsza ulica w Getyndze kttóra powstała jużw XIV wieku ,wzdłóż której znajdziemy kilka ciekawych i zabytkowych kamieniec. Główna ulica, deptak prowadzi nas w stronę małego rynku gdzie stoi Gęsiareczka. Na placyku zwanym pępkiem znajduje się centrum strefy dla pieszych w Getyndze. Znajduje się tutaj rzeźba Tancerzy (Der Tanz).
Budynek z dwumetrowym rycerzem na dachu był kiedyś Hotelem National i restauracja pod Rycerzem ,obecnie kamienica jest prywatna.
XIV wieczny gotycki kościół św. Jakuba –Ewangelicko-luterański kościół św. Jakuba na starym mieście Getynga to gotycki kościół zbudowany w latach 1361-1433. Patronem kościoła jest Jakub Starszy- patron pielgrzymów.Prawdopodobnie powodem nazwania tak świątyni mogło być położenie przy Drodze św. Jakuba, która biegnie przez Weender Straße.
Zabytkowe kamienice
Znajduje się tu kilka zabytkowych kamienic. Schrödersche Haus to niezwykle bogato zdobiony dom z muru pruskiego przy Weender Straße 62 został wybudowany w 1549 roku i obecnie przeszedł gruntowną renowację.„A Schröder” nie zbudował tego domu ale kupił go w 1883 roku i to on odsłonił piękną fasadę budynku. Podobno ta piękna elewacja była ukryta pod trzynastoma warstwami farby.
Schrödersche Haus to arcydzieło renesansowej konstrukcji szachulcowej. Dom z muru pruskiego został wybudowany przez sukniarza Jürgena Hoveta w 1549 roku i został pięknie ozdobiony w piękne rzeźby.
Najstarsze budynki
W Getyndze na sąsiednich ulicach znajdują się tu jeszcze inne zabytkowe kamienice (Haus Börner,Junkernschänke in Göttingen ).
Junkernschänke– jest to jeden z najstarszych i prawdopodobnie najczęściej fotografowanych domów w Getyndze – i ma bogatą historię.Pierwszy średniowieczny dom powstał na miejscu dzisiejszej karczmy pod koniec XIV wieku. W 1541 wdowa po byłym właścicielu Bartoldzie Castorpie sprzedała dom gettyńskiemu rajcy i burmistrzowi Gyselerowi Swanenflogelowi, który mieszkał w nim aż do swojej śmierci w 1566 roku. Budynek miał wielu właścicieli.Po kolejnym remoncie, od września 2012 roku znajduje się w nim steakhouse.
Haus Börner-w latach 1531 i 1534 Abel Bornemann był skarbnikiem miasta. Jego dom przy Barfüsserstraße 12 jest jednym z najczęściej odwiedzanych i często fotografowanych domów z muru pruskiego w centrum Getyngi.
Kościół św.Michała
Wraz z wprowadzeniem reformacji w 1529 roku w Getyndze zakazano kultu katolickiego. Jednak założenie Uniwersytetu Georga Augusta w Getyndze w 1734 roku doprowadziło do wzrostu liczby katolików mieszkających w mieście. Surowe ograniczenia religijne zostały złagodzone i od 1747 roku ponownie zezwolono na publiczne nabożeństwa katolickie. Na początku odbywały się w domach prywatnych dopiero później zaczęto budować kościół 1787 roku. Miał on być jednak nierozpoznawalny dlatego został zbudowany pomiędzy budynkami mieszkalnymi. Pierwszy kościół katolicki w Getyndze po reformacji.
Uniwersytet Georg-August
Miasto najbardziej znane z największego Uniwersytetu w Dolnej Saksonii. Cieszy się on międzynarodową sławą. Uniwersytet Georg-August zostął otwarty w 1737 roku w epoce oświecenia. Uczelnia rozwijała się szybko i z prawie 1000 studentów była jedną z największych w ówczesnej Europie. W XVIII wieku Uiwersytet w Getyndze był jednym z najlepszych uniwersytetów w Niemczech. Znajdziemy tam aż trzynaście wydziałów zajmujących się różnymi dzedzinami nauki , a studiuje tam ponad 30 000 tysięcy studentów dlatego jest znane jako miasteczko uniweryteckie. Jest drugim co do wielkości uniwersytetem w Dolnej Saksonii po Uniwersytecie Leibniza w Hanowerze.
Uniwersytet ma własną bibliotekę z XVIII wieku (wspólną z miastem)- liczącą 4,5 mln voluminów (w zbiorach m.in. Biblia Gutenberga, ponad 16 tys. czasopism nauk., ponad 12 tys. dokumentów, 3100 inkunabułów. Kształciło się tu wielu laureatów Nagrody Nobla z dziedzina chemii ,fizyki , matematyki , biofizyki i wielu innych dziedzin (ponad 40 laureatów Nagrody Nobla).
- wykładowcami byli tu również Wilhelm i Jacob Grimm( Bracia Grimm).
- studiował tu polski historyk żydowskiego pochodzenia Szymon Askenazy, Antoni Marian Łomnicki filozof i mazematyk, współtwórca lwowskiej szkoły matematycznej oraz współtwórca tejże szkoły Hugo Dyonizy Steinhaus polski matematyk żydowskiego pochodzenia.
- niemiecki matematyk i fizyk pochodzenia polsko-żydowskiego, profesor Hermann Minkowski i co ciekawe był on nauczycielem matematyki Alberta Einsteina na Politechnice w Zurychu (1896-1900),gdy tam wykładał. Podobno Einstein nie był wtedy zainteresowany zbytnio zainteresowany matematyką i pomijał wiele wykładów. Zajrzyj i przeczytaj: Historia Nauki i Matematyki
- Marian Adam Rejewski -polski matematyk i kryptolog ,który w 1932 roku złamał szyfr Enigmy. Rozpoczął tam dwuletnie studia w zakresie statystyki matematycznej i ubezpieczeniowej ale po roku zrezygnował i wrócił do Poznania gdzie przyjął posadę asystenta na Uniwersytecie Poznańskim.
- Ludwik Karol Teichmann -polski lekarza anatom, odkrywca nowej drogi badań w medycynie sądowej.
BRACIA GRIMM w Getyndze
Gdy Bracia Grimm zostali pominięci przy obejmowaniu stanowiska dyrektora Biblioteki Elektorskiej w KASSEL, przyjęli profesurę na Uniwersytecie w Getyndze. Zamieszkali u swojego przyjaciela bibliotekarza z Getyngi Friedricha Benecke. Niedługo potem zamieszkali w mieszkania (dziś jest to Goethe-Allee nr 6). Budynek został rozebrany i wybudowany w tym miejscu nowy na 200-lecie urodzin braci Grimm. Znajduje się tam Ordi’s Cafe a na budynku widnieje tablica upamiętniająca ich zamieszkanie w tym miejscu w latach 1829-1837.
Bracia wykładali na uniwerytecie i zajmowali sią biblioteką.Ukończyli również dwa kolejne tomy „Deutsche Grammatik”, „Reinhart (Reineke) Fuchs” i „Deutsche Mythologie ” oraz III edycję „Bajek dla dzieci „.
Powrócili z powrotem do Kassel do swojego młodszego brata Ludwiga Emila w domu Böttnersche z pięknym widokiem z PALAIS BELLEVUE
Co warto zwiedzić:
- Muzeum miasta Göttingen
- Stary Ogród botaniczny Uniwersytetu -ma powierzchnię 5 hektarów i zawiera ponad 12 000 różnych gatunków roślin, którymi opiekuje się uniwersytecki Instytut Nauk Roślinnych im. Albrechta von Hallera.
- Nowy ogród botaniczny– eksperymentalny Ogród Botaniczny jest instytucją Uniwersytetu w Getyndze. Został utworzony w 1967 w ramach północnej rozbudowy uniwersytetu w dzielnicy Nikolausberg
Informacja turystyczna:
Göttingen Tourismus und Marketing e.V.
Markt 9
37073 Göttingen
Deutschland
Ciekwostki :
Otto Hahn pochodziz Frankkfurtu nad Menem (zmarł w Getyndze), był niemieckim fizykochemikiem. Laureat Nagrody Nobla w 1944 roku w dziedzinie chemii (dokładniej za rozszczepienie jądra atomu).Natomiast żona Edith Junghans (urodzona w Szczecinie ,zmarła również w Getyndze),niemiecka malarka.Oboje poznali się w szczecinie w 1911 roku.
Po dojściu do władzy Adolfa Hitlera i NSDAP 30 stycznia 1933 roku. Dla Otto i Edith Hahn zaczęły się trudne czasy. Oboje odrzucili nowy reżim,odmawiali wstąpienia do NSDAP. Edith Hahn nie zgadzała się z nazistowskimi poglądami i postanowiła pomóc .Po konsultacji z mężem chciała zająć się zagrożonymi ludźmi, a było to oczywiście zagrożone karą śmierci.
W 1913 roku Otto Hahn z żoną malarka Edith Junghans (Hahn) spędzili miesiąc miodowy we Włoszech na CYPEL SAN VIGILIO. Marmurowa tablica upamiętnia ten miesiąc miodowy. Znajduje się tam hotel i restauracja.
Źródło:
Wikipedia, Stadt,Regiowiki
Oficjalna strona Göttingen