Dąb Bartek – jeden z najstarszych dębów w Polsce
Spis treści
Pomnik przyrody
Od 1954 roku ten wspaniały i okazały dąb jest chroniony jako pomnik przyrody .Jest to jeden z najstarszych dębów w Polsce .Znajduje się on przy trasie Zagnańsk -Samsonów w województwie świętokrzyskim tylko 16 km od Kielc ,do tego w rodzinnych stronach moich dziadków i pradziadków od pokoleń zamieszkujących te tereny .
Obok tego wspaniałego dębu Bartka Zielony szlak turystyczny Bliżyn – Zagnańsk ( około 25 km ),jest to turystyczny szlak na terenie Gór Świętokrzyskich.
Ten okazały Dąb według pomiarów ma 28,5 metra wysokości .Natomiast obwód pnia na wysokości 1,30 metra wynosi 9,85 metra a przy ziemi 13,4 metra . Na początku XX wieku szacowano wiek Bartka na 1200 lat jednak po dokładnych badaniach autora Przewodnika o najstarszych drzewach w Polsce -Cezarego Pacyniak okazało się ,że wyniki badań wskazują na 654 lata.
Bardzo interesujący wpis na blogu Pana Pawła Lenart ↓
W 1906 roku doszło do pożaru okolicznych zabudowań ,przez co Dąb Bartek bardzo ucierpiał . Dopiero w 1920 roku naprawiono tą wielką szkodę , w latach 70 XX wieku naprawiono ubytek zalewając go żywicą i okrywając korą.
Olbrzymie konary dębu muszą podtrzymywać specjalne teleskopowe podpory.Problemem dębu jest również próchnienie ,które drąży te piękne drzewo bardzo dotkliwie.
Legenda Dębu Bartek
Wokół tego dębu powstało wiele legend. Jedna z nich opowiada o tym jak w dzień po przyjęciu chrztu przez Polan, ukazał sie Mieszkowi -Anioł Stróż Narodu Polskiego. Anioł ten przybył z przesłaniem boskiej opieki oraz ofiarował mu chorągiew z herbem Polan oraz dał Mieszkowi żołądź. Miało wyrosnąć z tego żołędzia piękne i silne drzewo, które miało być symbolem Polan.Według legendy naród polski będzie istniał tak długo, jak długo będzie żył Bartek.
Legenda jest tylko legenda głoszoną od wielu pokoleń i przekazów ustnych okolicznej ludności .Obecnie według nowych badań wieku Bartka legenda ta nie jest wiarygodna.
Inna legendą głosi ,że dąb został zasadzony przez króla Bolesława Chrobrego ,że wypoczywał w jego cieniu Bolesław Krzywousty ,że odpoczywał tu sam Władysław Jagiełło strudzony polowaniem
Jednak najbardziej chyba znaną legendą związana z Bartkiem jest z Janem III Sobieskim,który po zwycięstwie nad turkami przybył pod Dąb Bartek gdzie wraz z Marysieńką ukrył w jego głębokiej dziupli skarby .Gdy na drugi dzień wszyscy w obozowisku wstali okazało się ,że dziury w drzewie już nie było co uznano za szczęśliwą wróżbę.
Zielony szlak turystyczny
rozpoczyna się w Bliżynie koło Skarżyska Kamiennej. Wieś Bliżyn położona jest w malowniczym miejscu nad rzeką Kamienna w chronionej strefie Suchedniowskiego -Oblęgorskiego Parku Krajobrazowego,miedzy Puszczą Świętokrzyską a Lasami Majdowsko-Niekłańskimi. W okolicznych lasach otaczający Bliżyn znajduje się kilka rezerwatów przyrodniczych, między innymi Świnia Góra.
Dalsze punkty tego szlaku to:
2, Skałki Piekło Dalejowskie
3.Brama piekielna
4. Rezerwat przyrody Dalejów.
5.Rezerwat przyrody Świnia Góra
6. Janaszów -znajduje się tam kaplica przydrożna z II połowy XVIII wieku
7.Dąb Bartek
8.Zagnańsk -to ostatni punkt zielonego szlaku.Wieś znana od początków XV wieku była kiedyś siedzibą biskupów krakowskich
Ciekawostki:
Bliżyn – Muzeum Dawnej Wsi „Domek Tkaczki”
Janaszów -urodził się tu Marian Pastuszko profesor Akademii Teologii Katolickiej,doktor habilitowany, profesora nadzwyczajnego nauk prawnych ( pochowany w Tumlinie w 2009 roku)
Zagnańsk-Kościół parafialny św. Rozalii i Marcina wzniesiony w 1664 roku przez biskupa krakowskiego Andrzeja Zawiszy Trzebickiego
